Malaysia pernah memiliki lombong tembaga terdedah terbesar di
dunia, iaitu Lombong Tembaga Mamut (MCM - Mamut Cooper Mining) terletak
di lereng Gunung Kinabalu, Ranau, Sabah.
Sejarah pembangunan lombong Mamut dimulakan dengan mengguna
dana khas Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) oleh pasukan penerokaan pada
Disember 1963 hingga ke 1965.
Hasil kajian PBB mendapati nilai-nilai tembaga
yang tinggi termasuk logam logam lain di dalam tanah, sedimen sungai dan air
sungai Mamut, Bambangan dan Lohan.
Tawaran tender melambong menarik minat syarikat dari luar
negara. Tender itu dimenangi oleh syarikat dari Jepun.
Melalui penilaian dibuat, didapati rizab
bijih mineral dianggarkan 100 juta tan. Hampir 80 peratus adalah tembaga bergred
tinggi. Yang lain adalah bijih-bijih perak dan emas.
Perlombongan bermula pada tahun 1970. Selepas 5 tahun
beroperasi, pada November 1975, penghantaran sulung bijih tembaga telah
diangkut ke Jeti Usukan dan seterusnya ke Jepun untuk penapisan di negara
tersebut.
Ketika operasi melombong dijalankan, satu kesan sampingan
yang berlaku ialah terhasilnya air yang dicemari oleh asid yang memberi kesan
bahaya kepada alam sekitar, penduduk dan ternakan.
Berlaku limpahan campuran air tembaga hingga ke kampung
berdekatan dan mengalir jauh melalui sungai sehingga mendatangkan bahaya yang
di luar jangkaan.
Akibat kejadian itu, pihak syarikat perlombongan terpaksa
membayar pampasan yang besar kepada penduduk dan kerajaan negeri.
Syarikat
berdepan masalah kewangan yang serius dan atas faktor keselamatan untuk
mengelak kejadian berulang, syarikat mengambil keputusan untuk menutup operasi pada tahun 1999.
Bekas lombong tembaga Mamut masih kekal. Takungan air yang mengandungi
asid masih lagi wujud dan tetap memberi ancaman atau berbahaya.
Dianggarkan bekas lombong tembaga Mamut menakung kira-kira 20.6
juta meter padu air yang berasid.
Pada Februari 2007, kajian terhadap kepekatan logam berat di dalam Sungai Mamut menunjukkan bahawa walaupun Lombong Tembaga Mamut telah berhenti beroperasi sejak tahun 1999, namun kepekatan logam berat masih tinggi.
Disebabkan kandungan asid yang tinggi dan boleh mendatangkan bahaya, kawasan bekas lombong itu dijadikan kawasan larangan. Tidak ada mana-mana individu dibenarkan masuk kecuali yang terlibat dengan kajian dan kebenaran, untuk mengelak perkara tidak diingini terjadi.
Dinding lombong dedah itu terdiri daripada
batuan jenis granit yang keras, kukuh dan tebal dan ekoran itu sebarang kejadian
gempa bumi berukuran di bawah lapan pada skala Richter tidak akan memberikan
sebarang impak ke atas struktur dinding lombong dedah berkenaan.
Tambahan, daya tekanan air yang ditakung dalam lombong dedah
itu semakin lemah kerana paras takungan air di dalamnya itu semakin berkurangan
iaitu daripada lebih 100 meter kepada hanya kira-kira 80 meter.
No comments:
Post a Comment