MALAYSIA MEGA-DIVERSITI KEPELBAGAIAN BIOLOGI

Malaysia merupakan salah sebuah 17 negara mega-diversiti di dunia yang kaya dengan kepelbagaian biologi sama ada di darat atau di laut. Kepelbagaian flora dan fauna di Malaysia dianggarkan terdapat 12,500 spesies tumbuhan, 306 spesies mamalia, 742 spesies  burung dan 547 spesies reptilia termasuk sebilangan besar yang bersifat endemik.

Bagi memastikan kepelbagaian biodiversiti terpelihara secara keseluruhan, Malaysia telah mewujudkan rangkaian kawasan-kawasan perlindungan.

Di Semenanjung Malaysia sahaja terdapat sekurang-kurangnya empat rangkaian kawasan perlindungan yang merangkumi kawasan seluas 2.9 juta ha yang diuruskan oleh pelbagai agensi termasuk Jabatan PERHILITAN, Johor National Park Corporation (JPNC), Perak State Parks Corporation (PSPC) dan Jabatan Hutan Negeri.

Kawasan perlindungan yang terdapat di Semenanjung Malaysia diuruskan oleh pengurusan yang berbeza, dikawal oleh undang-undang yang berbeza juga dengan pelbagai kategori kawasan perlindungan, status,  prosedur pewartaan dan pewartaan keluar.

Persamaan antara rangkaian kawasan perlindungan ini ialah kebanyakannya boleh dikategorikan mempunyai pengurusan yang sub-optimum dan kekangan sumber kewangan bagi menguruskan kawasan perlindungan ini.

Terdapat 4 perkara yang menyumbang kepada keadaan tersebut, antaranya :

i) bagi tujuan konservasi tiada penyeragaman sistem bagi kawasan-kawasan perlindungan,

 ii) kurang kefahaman berkaitan nilai ekonomi kawasan perlindungan dan sumbangannya terhadap pembangunan Negara,

 iii) kekangan insentif terhadap peranan kerajaan negeri untuk melabur dalam pengurusan kawasan perlindungan disebabkan persepsi bahawa berdasarkan pengalaman terdahulu dimana kerajaan negeri hanya mendapat hasil secara terus dengan menggunakan tanah yang sedia ada bagi tujuan lain,

iv) kapasiti yang sub-optimum diperingkat pengurusan agensi kawasan perlindungan sama ada pengurusan tapak dan pengurusan sistem kawasan perlindungan.

Bagi mengatasi halangan ini dengan tujuan memastikan penubuhan dan pengurusan kawasan perlindungan ditahap optima, projek yang akan dilaksanakan ini bertujuan untuk mewujudkan satu sistem kawasan perlindungan hidupan liar negara yang seragam dan untuk menyediakan struktur kewangan berdasarkan prestasi dengan bertujuan untuk membantu sistem pengurusan kawasan perlindungan supaya menjadi lebih efektif.

Melalui kombinasi aktiviti-aktiviti dari pelbagai agensi sama ada  di peringkat persekutuan, peringkat rangkaian kawasan perlindungan dan pengurusan di lapangan, maka projek ini dapat menggalakkan pemikiran secara sistematik, perancangan dan pengurusan terbaik, dibantu dengan mekanisma kewangan yang berinovasi, kos-efektif dan lestari.

Pada peringkat persekutuan, fokus projek ini adalah untuk mewujudkan sistem pengurusan kawasan perlindungan hidupan liar yang seragam dengan menetapkan kriteria tertentu dan pengurusan yang efektif, membangunkan sistem maklumat kawasan perlindungan kebangsaan dan sistem pengurusan berdasarkan pengetahuan dan prestasi yang diukur berdasarkan mekanisma kewangan.

Pada peringkat sub rangkaian kawasan perlindungan projek ini membantu untuk meningkatkan keberkesanan pengurusan sistem kawasan perlindungan dan mengurangkan jurang kewangan, bagi memastikan pengurusan sistem kawasan perlindungan dan proses perancangan perniagaan perlu mengambilkira kewangan berdasarkan prestasi.

Pada peringkat lapangan, projek ini membantu fungsi-fungsi, teknikal dan keupayaan pihak pengurusan untuk memastikan setiap kawasan perlindungan mencapai tahap piawaian kebangsaan dan mempunyai mekanisma insentif kewangan.

Aktiviti-aktiviti yang akan dilaksanakan dalam projek ini dijangka dapat meningkatkan keberkesanan pengurusan dalam mengatasi peningkatan ancaman terhadap biodiversiti contohnya pemburuan haram, dan perubahan gunatanah, terutama dalam lingkungan 886,000ha kawasan perlindungan daratan hidupan liar.

Ianya juga memberi impak secara tidak langsung terhadap 2.98 juta ha sistem kawasan perlindungan termasuk hutan perlindungan dalam kawasan hutan Simpan kekal (HSK), begitu juga rangkaian kawasan perlindungan di Sabah dan Sarawak, melalui pelaksanaan mekanisma piawaian dan kewangan dimasa hadapan bagi kesemua kawasan perlindungan.